'Crash van dollar lijkt kwestie van tijd', kopt NRC Handelsblad op 14 maart. Het artikel is voor Newsweek geschreven door Fareed Zakaria. Hij vertelt hoe rijkerwordende landen, vooral uit Azië, hun geld onderbrengen in Amerikaanse overheidsfondsen: 'Zo blijft de Amerikaanse rente laag, en daardoor kunnen de Amerikanen lenen en geld uitgeven - aan Aziatische waar. Kortom: zij sparen, wij consumeren, hun en onze economie groeit en iedereen is gelukkig.' Probleem alleen is dat 'de Aziatische banken niet eindeloos dollars [kunnen] blijven oppotten, zeker niet als die minder waard worden'. Wat gebeurt er als de koers van de dollar instort? Economen houden rekening met een wereldwijde recessie.

De waarde van de dollar is vergeleken met de euro de afgelopen drie jaar met ruim een derde afgenomen, becijferde The Economist. 'We’re like the untrustworthy brother-in-law who keeps borrowing money, promising to pay it back, but can never seem to get out of debt. Eventually, people cut that guy off', schrijft Jim Rogers in 2003, bij ons bekend van zijn interviews voor VPRO-televisie, maar internationaal bekend om zijn heldere economische inzichten. Zakaria: '[... De] wereld draait niet alleen om rationeel economisch handelen alleen. Politiek en psychologie spelen een grote rol, en op dat gebied is er reden tot zorg. [...] Als iedereen denkt dat over een poosje de dollars van de hand zullen worden gedaan, is er een sterke prikkel dat iemand -een klein land- daarmee begint, voordat de prijs inzakt.' En dan heb je de poppen aan het dansen.

Steeds meer landen overwegen droppen dollar
Het lijkt erop dat dit proces al is ingezet. Bloomberg schrijft: '[Malaysia] is seeking ways to reduce the economy's reliance on the dollar for trade. Indonesia has mentioned it is considering trimming its holdings of U.S. Treasuries. The same goes for Thailand, according to the Financial Times. China also has been in the news as traders speculate that Asia's No. 2 economy may pull the plug on dollar-denominated debt. Such a move by the second-biggest holder of U.S. Treasuries after Japan could send shockwaves through global markets.' 'It would be prudent for them to diversify their reserves, but that could send the dollar tumbling', schrijft The Economist. De angst is dus dat deze landen eieren voor hun in waarde afnemende geld kiezen, de dollar (verder) laten vallen en overstappen op stabielere valuta's, zoals bijvoorbeeld de euro. 'Once Asian central banks do, the dollar's woes will worsen. [...] If Asians pull the plug, U.S. rates could skyrocket.' Maar niet alleen Azië denkt om, ook bijvoorbeeld Rusland: 'Russian central bank president Sergey Ignatiev said last month that the Bank of Russia Russia was considering changing the composition of its gold and foreign currency reserves to reduce its dollar holdings in favour of the euro', schrijft persbureau AFP.

Tekorten VS blijven schrikbarend stijgen
De Financial Times haakt hierop in: 'Central banks are shifting reserves away from the US and towards the eurozone in a move that looks set to deepen the Bush administration's difficulties in financing its ballooning current account deficit. [...] The consensus among economists is that the U.S. current account deficit will increase to $694 billion in 2005', en '$825 billion by 2006'. Investeerder Warren Buffett schat dat Amerika's schuld aan het buitenland 'could surge to $11 trillion by 2015', schrijft de Financial Times in een ander artikel.
De centrale banken zien hun verliezen toenemen door de zwakke dollar. Zowel de Europese Centrale Bank als de Duitse Bundesbank hebben hierdoor honderden miljoenen euro's verlies geleden, schrijft AFP. 'Handelsblatt said the low level of interest rates alone knocked around 700 million euros off the ECB's net interest income.'

Economische situatie is ernstiger dan ooit
'As he did in a November speech, Greenspan forecast that at some point foreigners — who are currently financing U.S. trade deficits by buying dollar-demoninated assets — will lose some of their appetite for U.S. investments. But Greenspan said such a scenario is likely to occur in an orderly fashion without disrupting the U.S. economy', schreef Associated Press vorige week. Niet iedereen deelt het optimisme van de directeur van de federale bank van Amerika, terwijl er in het verleden paniekverhalen zijn geweest over de dollar die toch goed afliepen. Waarom zou het nu dan wel misgaan? 'One good reason is that the current-account deficit, currently running at close to 6% of GDP, is almost twice as big as at its peak in the late 1980s, and on current policies it will keep widening. Second, in the 1980s America was still a net foreign creditor. Today it has net foreign liabilities and these are expected to reach $3.3 trillion, or 28% of GDP, by the end of 2004 (see chart 2)', schrijft The Economist eind vorig jaar.
Jim Rogers schrijft februari 2003: 'How long does the dollar have? A year? A decade? I’m not so sure. As long as there’s no other currency stepping up to the plate and EU continues to struggle with the euro, the U.S. government will likely be able to continue to jiggle the books, essentially floating our enormous tab on the backs of the rest of the world. No country in history which has gotten itself into such a situation has escaped without at least a semi-crisis eventually.'

VS moeten in actie komen om wereldwijde recessie af te wenden
De Amerikanen zijn gewend aan de macht van hun munt, zijn gewend aan het feit dat anderen de waarde ervan hoog inschatten. The Economist schrijft eerder eind vorig jaar in haar omslagartikel The disappearing dollar: '[The] privilege of being able to print the world's reserve currency, a privilege which is now at risk, allows America to borrow cheaply, and thus to spend much more than it earns, on far better terms than are available to others. Imagine you could write cheques that were accepted as payment but never cashed. That is what it amounts to. If you had been granted that ability, you might take care to hang on to it. America is taking no such care, and may come to regret it'. In een ander artikel in hetzelfde issue beschrijft The Economist twee toekomstscenario's, een die diep ingrijpen vereist van de huidige Amerikaanse regering en een waarbij de wal het schip doet keren, dus een wereldwijde recessie: 'The best way would be for the government to cut its budget deficit. That would reduce America's need to borrow from abroad, and so mitigate the fall in the dollar and rise in bond yields that will otherwise be demanded by investors. If combined with stronger growth abroad, then the current-account deficit could slowly shrink. America's growth would be depressed by tax increases or spending cuts, but there would be no need for recession. If, on the other hand, the government fails to cut its budget deficit, the dollar will fall more sharply and bond yields will rise. America's housing bubble might then burst and consumer spending would certainly slow sharply. That combination would reduce the external deficit, but only at the cost of a deep recession'.

Vrije val dollar riekt naar complot
Het economisch beleid van de VS lijkt de laatste vlucht te beschrijven van een kamikazepiloot. Vanwaar dit beleid? Wat zit erachter? Deel van het beleid is de veel bekritiseerde belastingteruggave door Bush. Vriend en vijand zijn het erover eens dat het grootste voordeel hierbij wordt behaald door de rijkere Amerikanen. Terwijl sociale vangnetten worden weggehaald, krijgen voornamelijk de rijken veel belastinggeld terug. De rijken worden rijker, de armen worden armer. Mede hierdoor, maar natuurlijk ook door de druk op de balansen door de militaire uitgaven, heeft de VS zo'n hoge schuldenlast opgebouwd dat het onvermijdelijk lijkt dat ze eronder zullen bezwijken. Dat kan toch niet de bedoeling zijn?
Maar misschien is het wel de bedoeling, want intussen hebben Bush en zijn rijke vrienden hun schaapjes op het droge. Het ontbreken van een sociaal vangnet en een ingestortte economie kan hen dan inmiddels niet meer deren. Sterker, een ingestortte economie zorgt voor lage beurskoersen. Niemand heeft in die economische toestand nog geld de aandelen te kopen, behalve Bush en consorten. Vervolgens begint de opbouwfase van de economische curve en de rijken bezitten dan nog meer dan eerst. Ze lijken nu al de dienst uit te maken ondanks de schijn van democratische 'checks and balances', maar dan zullen ze oppermachtig zijn.

Overconsumptie VS is grote oorzaak van huidige economische ellende
Op het Wereld Economisch Forum in Davos eind januari was de gestage val van de dollar het hoofdonderwerp, schrijft The New York Times. De NRC-kop bij eerder genoemd Newsweek-artikel van Fareed Zakaria wordt geëchoot door critici op het forum: '"There's nobody home on economic policy in America right now," said Stephen S. Roach, the chief economist at Morgan Stanley. The twin burdens of household and public debt in the United States, he said, are unsustainable. Describing American consumers as "an accident waiting to happen," he asked, "When does the music stop?"'. De American way of life is uitzinnig, een luxe die niet is vol te houden. The Economist schrijft: 'America has habits that are inappropriate, to say the least, for the guardian of the world's main reserve currency: rampant government borrowing, furious consumer spending and a current-account deficit big enough to have bankrupted any other country some time ago.'