Onderzoek naar aftappen telefoons

Justitie laat een onderzoek doen naar het aftappen van telefoons. Dat heeft minister Hirsch Ballin toegezegd, na kritische vragen uit de Tweede Kamer. Veel partijen maken zich zorgen om het enorme aantal telefoontaps dat in Nederland wordt uitgevoerd.

Vorig jaar werden ruim 26.000 telefoonnummers afgetapt. In de eerste helft van dit jaar heeft het Openbaar Ministerie opdracht gegeven om ruim 13.000 telefoonnummers af te luisteren, maakte de bewindsman onlangs bekend.

Een aantal partijen uitte kritiek op dit hoge aantal. Mariko Peters (GroenLinks) verwees naar de Verenigde Staten waar vorig jaar maar zo'n 1100 telefoonnummers werden afgeluisterd. Zij wil dat de minister een eind maakt aan de 'ongebreidelde' afluisterpraktijken. "Ik wil weten waarom er in Nederland zo ontzettend veel meer wordt getapt dan elders."

Daarnaast moet Justitie meer duidelijkheid geven over de effectiviteit van de taps. Arda Gerkens (SP) liet weten dat Justitie 'veel te makkelijk' naar dit middel grijpt.

Ook het CDA eiste inzicht in de effectiviteit van de taps. De grootste regeringspartij blijft wel een voorstander van het middel. "Wij zijn ervan overtuigd dat het heel erg belangrijk is om te tappen. We geloven dat het zo voort moet gaan", stelde Kamerlid Madeleine van Toorenburg.

Op grote schaal
Hirsch Ballin erkende dat de telefoontap op 'grote schaal' wordt gebruikt, maar waarschuwde ervoor de cijfers één-op-één te vergelijken met het buitenland. In de VS hebben telefoontaps een 'beperktere rol' als bewijsmiddel; daarom wordt het middel ook minder vaak ingezet.

Het nut van taps staat volgens de bewindsman buiten kijf, maar toch zegde hij het onderzoek toe. "We weten dat het effectief is, maar de manier waarop en de gradaties, daar biedt het onderzoek inzicht in." Hij hoopt dat de sceptici in de Kamer een beter 'beeld krijgen van de betekenis' van de taps, die ook worden gebruikt om gevaar af te wenden en misdrijven te voorkomen, en dat zij er vanuit een 'minder negatief startpunt' naar zullen kijken.

Het onderzoek, dat wordt uitgevoerd door het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum van het ministerie van Justitie, gaat ook in op de zogeheten notificatieplicht. Mensen die zijn afgeluisterd, moeten daar achteraf van op de hoogte worden gesteld. Dit zou echter niet altijd gebeuren.

De bewindsman maakte verder bekend dat hij vanaf volgend jaar ook de cijfers van de internettaps naar de Tweede Kamer zal sturen.

Bits of Freedom 
De digitale burgerrechtenbeweging Bits of Freedom stuurde deze week een briefing (PDF-bestand) naar het parlement over het aftappen van telefonie en internet in Nederland. Dat deed Bits of Freedom voorafgaand aan een Kamerdebat over het aftapbeleid dat morgen wordt gevoerd.

Volgens BoF is Nederland niet alleen al jarenlang internationaal 'koploper op het gebied van aftappen'. Informatie over de effectiviteit blijft achterwege, de zorgvuldigheid laat te wensen over en het Kabinet is in haar informatieverstrekking aan de Tweede Kamer onvoldoende transparant", aldus de actiegroep.

Noodzaak, notificatie en transparantie
Volgens BoF is het aftapbeleid in strijd met artikel 8 van het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens (EVRM). Er wordt namelijk niet voldaan aan de eisen voor noodzaak, notificatie en transparantie. BoF roept de Tweede Kamer op meer inzicht te eisen in het "hoe en waarom van het aftapbeleid".

De wettelijke verplichting om mensen die worden afgetapt achteraf daarvan op de hoogte te stellen, wordt nauwelijks nageleefd, stelt BoF. "Je loopt in Nederland dus een groot risico om afgeluisterd te worden, terwijl je dat vrijwel nooit te weten zal krijgen", aldus Axel Arnbak van BoF.

Waarom ligt Syrië onder vuur? - Deel 4

Wie onder de oppervlakte kijkt, ziet dat Syrië onder vuur ligt vanwege de belangen van de betrokken partijen. 'Syrië' gaat over macht, geld, invloed en energie.

lees meer

Waarom ligt Syrië onder vuur? - 3

Wie vorm en inhoud scheidt, ziet dat de strijd om Syrië vooral niet gaat over waar het over lijkt te gaan. De vorm maskeert de inhoud. Syrië en Iran zijn stukken op een geopolitiek schaakbord.

lees meer

Waarom ligt Syrië onder vuur? - Deel 2

Bij grote militaire conflicten die aanzienlijke humantaire en economische gevolgen kunnen hebben, is het goed te kijken naar de belangen van de betrokken partijen en naar de rol van de media bij de verslaggeving van de feiten.

lees meer

Waarom ligt Syrië onder vuur? - Deel 1

Aan de oppervlakte is het duidelijk: de VS willen Syrië bevrijden van een wrede dictator die zijn bevolking met gifgas bestookt. Onder de oppervlakte is er iets heel anders aan de hand.

lees meer

Albert Spits: Creëer je eigen financiële veiligheid

Spits beschrijft hoe de euro richting de uitgang gaat en dat je intussen maar beter waarde voor je geld kunt kiezen. Hij raadt iedereen aan zich voor te bereiden op een systeemkrach.

lees meer